يک دنياى بهتر: کمپين يک سيستم آموزشى براى همه برسر چيست؟ جريانات و نيروهاى درگير در آن کدامند؟
هما ارجمند: این كمپین در اساس بر علیه دخالت مذهب در زندگی مردم و بطور مشخص دخالت این دستگاه ارتجاعی و ضد بشری در زندگی كودكان و آموزش و پروش آنان میباشد. جدایی مذهب از آموزش و پرورش و از بین بردن نفوذ و حاكمیت آن بر مدارس یك خواست پایه ای انقلابات بورژوایی در سده ١٩ بوده است واین اختاپوس مخوف تا حدود زیادی با تعرض مردم آزاده و سوسیالیست به آن در دو سده گذشته به عقب رانده شده بود. اما در دو دهه اخیر این هیولای ضد مدرنیسم و ضد آزادی یك بار دیگر دست درازیهایش را به حقوق پایه ای مردم و دستاوردهای کارگران و سوسیالیستها آغاز كرده است. البته بخشی از سرمایه داران و طبقات مرفه و حاكم جامعه با رفتن به پشت جریانات مذهبی این تعرض را توانستند امكان پذیر سازند. از این رو یك بار دیگر باید این وظیفه ابتدایی و در عین حال مهم یعنی پایان دادن به دخالت مذهب در امر آموزش و پرورش كودكان در دستور خود بگذاریم. این شاید تعجب خیلیها را برانگیزد كه چگونه در غرب و كشورهای به اصطلاح پیشرفته خواست جدایی مذهب از آموزش پرورش در حال بدل شدل به یك مطالبه عمومی است و بر سر آن قطبهای مختلف جامعه در حال جدالند؟ مگر نمیگویند مذهب بعد از انقلاب صنعتی و انقلابات اروپا و بطور مشخص انقلاب گبیر فرانسه به عقب رانده شده است. بله به عقب رانده شده ولی كاملا دستش را از امور جامعه و دولت كه نبریده اند. این صنعت به خاطر استیصال جامعه در مقابل قدرت بلامنازع سرمایه و همچنین حمایت وسیع سرمایه داران از آن، از قدرتی مافیایی برخوردار است. همانطور كه سلطنت در این كشور به حاكمیت انگلی خود ادامه میدهد صنعت مذهب نیز كماكان دست از سر مردم برنداشته است. بطور مشخص در بخشی از كشورهای اروپایی و امریكای شمالی دو سیستم آموزشی جریان داشت و دارد (فرانسه تا حدود زیادی در این میان استثنا است). سیستم كلیسائی و سیستم آموزش دولتی كه اساسا سكولار است. این یعنی این كه اولی هم از دولت بودجه گرفته و بطور رسمی از سازمان و دم و دستگاه خود برخورد دار است. هر چند كه دولت دروس و مبانی آموزش و ضوابط اساسی كار آنها را تعیین میكند. اما امروز گروههای مذهبی دیگر نیز در غرب مدعی اند. آنها تحت این عنوان كه دولتها نباید تبعیض قایل شوند و فقط به گروههای مسیحی بودجه دهند به میدان آمده و فعالانه در تلاش اند كه دولتها را متعهد به پرداخت بودجه بر اساس درجه نفوذشان كنند. این خود كل موضوع را یكبار دیگر بروی صحنه اجتماعی آورده و به مسئله اساسی روز جامعه بدل كرده است. جریانات اسلامی در این میان در حال شکل دادن به كمپین سازمانیافته ای هستند. در آمریكای شمالی و اروپا الان این یكی از مسائل داغ جامعه است. بخصوص كه بعضی از احزب راست در قدرت پشت این مسئله رفته اند. بطور مشخص٬ در ایالت انتاریو كانادا كه حزب كنسرواتیو اخیرا جزو پلاتفرم انتخاباتی خود نیز آن را قرار داده است. این خود مسئله را به این جا كشانده كه یا به هیچ دسته مذهبی آوانس ندهند و یا به همه باج بدهند. اینجا است كه جدال ما معنای بسیار گسترده و اجتماعی به خود میگیرد.
اما نیروههای درگیر در كمپین علیه مدارس مذهبی خیلی متلون است. طبعیت مسئله همانطور كه در بالا بدان اشاره شد نیروههای وسیعی را بدور خود گرد آورده است. در گذشته نیز مبارزه بر علیه مدارس وابسته به كلیسا در جریان بوده است. نیروههای دموكرات و مترقی و ضد مذهب علی العموم روی این مسئله كار میكردند و حتی یكبار هم طرح پیشنهادی مربوط به قطع بودجه به مدارس كاتولیك به مجلس رفت و رای نیاورد. امروز بر تعداد مدعیون اضافه شده است. در راس آن گروههای اسلامی و یهودی همه تلاششان را میكنند كه به خود رسمیت ببخشند و یا مدارسی كه همین حالا دایر است را با بودجه های دولتی تامین كنند. اما مردم خیلی سر اسلامیها حساس هستند. اسلام سیاسی پدیده ای است كه مردم از آن خیلی وحشت دارند و هر نوع آوانس دادن به آن را نمیتوانند تحمل كنند. مردم شدیدا نگرانند كه مدارسی اسلامی كه نمونه هایش را در پاكستان و ایران و افغانستان دیده اند را در اینجا هم شاهد باشند. خیلیها از این در هراسند كه جامعه شدیدا گتوبندی میشود و كودكان از بدو شناخت خود و اطرافشان٬ خود و دیگران را تنها با هویت مذهبی تعریف كنند و جداسازی در جامعه ریشه ای گردد. محلات و منطقه ها حول كلیسا٬ مسجد و كنیسه و مدارس مذهبی شكل گرفته و بر همان اساس نمایندگان مردم از شوراهای شهر گرفته تا مجلس ایالتی و پارلمان بر اساس گروههای مذهبی انتخاب گردند. از طرف دیگر از نظر مالی و سازمان اداری این خود یك ولخرجی عظیم و یك بلبشوی وسیعی را به همراه دارد كه در ذهن هر آدم عادی غیر قابل توجیه است. مردم میگویند دولت كه همین جوری بودجه های آموزش و پرورش را دم و دقیقه كم میكند و یا قطع میكند. اختصاص دادن بودجه به دیگر مذاهب برای ایجاد مدرسه معنی اش این است كه همین مقدر بودجه موجود را میخواهند تكه تكه كنند. از این رو چیزی برای مدارس عمومی و دولتی نمیماند. عده ای نگران كاسته شدن كیفیت آموزش عمومی هستند. میبینید طیفی كه منبع كمپین علیه مدارس مذهبی است خیلی بزرگ است. و زمان تهاجم وسیع به مذهب بخصوص در این عرصه مناسبترین زمان است.
اما تا آنجایی كه به نیروهای مشخص درگیر در این كمپین برمیگردد بخاطر طبیعت مطالبه و نوع نگرانیها و انگیزهها٬ سازمانها و گروهها مختلفی درگیرند. در حال حاضر تشكلهائی چون انجمن انساندوستی كانادا٬ چندین نهاد و ائتلاف مربوط به سیستم آموزشی واحد٬ كنفرانس هندوهای كانادا٬ كنگره مسلمانان كانادا٬ جمعی از امنای مدارس انتاریو٬ نهاد حقوق مدنی در مدارس دولتی٬ مركز رسیدگی و تحقیق انتاریو به همراه كمپین علیه دادگاههای اسلامی با مسئولیت هما ارجمند٬ یك شبكه ای ایجاد كردند كه در عین فعالیتها مشترك هر یك در زمینه هائی مشغول فعالیت هستند و تا حدی هم توجه رسانه های عمومی را جلب كرده اند. در سطح احزاب اصلی و سراسری تنها حزب سبزها مخالف مدارس مذهبی است. حزب نیو دموكرات (چهارمین حزب پارلمانی) بطور رسمی موضعی نگرفته است ولی در سطح بدنه احزاب فعالین زیادی در كمپین حضوردارند و تنی چند از اعضای پارلمانی خود را به كمپین نزدیك میبینند. حزب لیبرال تا اینجا تنها مخالف بودجه دادن به دیگر جریانات مذهبی بوده است. در سطح تشكلهای كارگری٬ زنان و مدافع حقوق كودك هنوز كمپین جای واقعی خود را نگشوده است. به یك معنی مومنتمی كه این سازمانها را به واكنش و حركت وادارد هنوز بوجود نیامده است.
يک دنياى بهتر: شما چه سياستى را در اين کمپين دنبال ميکنيد و چه تفاوتى با ديگر نيروهاى شرکت کننده در آن داريد؟
هما ارجمند: سیاست ما روشن است ما همه جا بطور قاطع خواهان جدائی مذهب از دولت ٬ آموزش و پرورش و سیستم قضائی هستیم. ما كلا نمیخواهیم امور مردم كه به نحوی باید از طریق یك مرجع دولتی و سكولار رسیدگی شود را صنعت مذهب در دست بگیرد. عرصه مبارزه برای یك سیستم آموزشی واحد یكی از جبهه های ما در مبارزه علیه مذهب و اسلام سیاسی است٬ این تصویر عمومی را ما فراموش نكرده ایم. تا آنجایی كه به جنبه اثباتی حركت ما برمیگردد٬ ما هیچ گونه تخفیفی را نسبت به حقوق كودكان و زندگی آزاد و شاد آنان قائل نیستیم و اساسا از سر حقوق كودك و فراهم بودن شرایط آزادانه٬ برابر و خلاق جهت شكوفایی آنان وارد این عرصه شده ایم. در عین حال تفاوتهای دیگر ما با نیروهای درگیر این است كه ما كاملا این قضیه را سیاسی میبینیم. خطر مذهب و بخصوص اسلام سیاسی را خیلی خوب میشناسیم و از سر این كه باید جلوی دست درازیهای اینها را در جامعه و دولت گرفت حركت میكنیم. ما میدانیم كه برای گروههای اسلامی مدرسه یك سنگر اصلی برای پروش نسلی از انسانها است كه با مدرنیزم٬ انساندوستی٬ ترقی خواهی و همزیستی مسالمت آمیز مخالفند و با آن در جنگ.
دیگران ممكن است تنها از سر انتگراسیون جامعه جلو بیایند و یا ترس از اسلام مجبورشان كرده كه از خر كلیسا پایین آمده باشند و یا حیف و میل بودجه دولتی برایشان مهم بوده باشد و یا حتی شقه شدن سیستم مدارس. هر چند كه ما هم بر اینها تاكید میكنیم و جزئی از افشاگریها و تبلیغاتمان قرار داده ایم. در سطح عملی در عین این كه به لابییسم توجه داریم و گرد آوردن شخصیتها حول كمپین را جزئی از كارمان میدانیم ولی جلب توده های وسیع و سازمانهای بقول معروف گراس رووت ثقل كار ما را تشكیل میدهد و خواهد داد.
يک دنياى بهتر: چگونه بايد به اين کمپين پيوست؟ فردى و جمعى؟ چه دعوت و فراخوانى داريد؟
هما ارجمند: در حال حاضر همانطور كه گفتم یك شبكه در سطح استان بوجود آورده ایم. ما همه را به پیوستن به این شبكه تشویق میكنیم. خیلی خوب است كه به شكل سازمانی به این شبكه بپیوندند وی هیچ محدودیتی وجود ندارد. دعوت من اساسا در این جا از ایرانیانی كه در خارج زندگی میكنند است. كسانی كه از جهنم جمهوری اسلامی آمده اند جایگاه ویژه ای میتوانند در این كمپین پیدا كنند. مردم میخواهند از زبان كسانی كه مدارس مذهبی و اسلامی را تجربه كرده اند بشنوند. مردم میخواهند ببینند كه به اصطلاح اقلیتهای رنگین و مهاجرین خود با طرح مدارس مذهبی مخالفند. گروههای اسلامی و بخشی از احزاب در قدرت بر این سرمایه گذاری كرده كه همه ما كه از كشورهای اسلام زده آمده ایم٬ مسلمان هستیم و ترجیح میدهیم مدارس اسلامی داشته باشیم. اینها ما را جزئی از آمار خود قرار داده اند و از طرف ما برای پیش برد اهداف سیاسی ارتجاعی و ضد انسانی خود سخن میگویند. پس مهاجرین ایرانی را وسیعا دعوت میكنیم كه به این كمپین بپیوندند.
يک دنياى بهتر: کنفرانس مطبوعاتی این هفته در تورنتو شروع چه اقداماتی است؟ آیا این کمپین در شروع آن، در مقایسه با کمپین علیه دادگاههای شریعه، با همان درجه استقبال روبرو شد؟
هما ارجمند: باید به اطلاع برسانم گروههایی از مدتی پیش در این زمینه كار میكردند. ما بخاطر كمپین علیه دادگاههای اسلامی نتوانستیم دخالت زیادی در این زمینه داشته باشیم. الان كاملا به این كمپین متمركز شده ایم. كنفرانس مطبوعاتی اخیر دومین نوع خود در دو ماه گذشته بود. اولی در خود مجلس برگزار شد كه اساسا مخاطبین اش خود نمایندگان مجلس ایالتی و كابینه دولت بودند. دومی اش بیرون از مجلس بود و اساسا مردم و رسانه ها را مد نظر داشت و ضرب العجل هم بود. چرا كه حزب كنسرواتیو رسما اعلام كرده بود در پلاتفرم انتخاباتی خود ایجاد مدارس مذهبی برای همه گروهای اصلی مذهبی را برسمیت شناخته بود. این كنفرانس نوعی اعلام موجودیت ما و دخالت ما در شبكه ای كه حول این مسئله تشكیل شده است٬ بود. ما با این كنفرانس در عین حال در معرفی یكی از اشكال مبارزاتی خود٬ یعنی كشاندن حركت به خود خیابانها بوده ایم. هر چند كه بخاطر كمبود وقت كار زیادی نتوانستیم جهت بسیج گروهها مختلف و جلب رسانه های عمومی انجام دهیم. با این وجود خوب از آن استقبال شده بود و در این عرصه اولین كار از نوع خود بود. در رابطه با كمپین علیه دادگاههای اسلامی ما كلی زمینه سازی كرده بودیم. در حالی كه اینجا خود این كنفرانس نوعی زمینه سازی بود و اولین حركت مستقل ما. یاد آوری كرده باشم كه درجه استقبال را ما تنها از تعداد كسانی كه در كنفرانس آمدند و یا حتی تعداد مدیا نمی سنجیم. خبرش در سطح وسیعی چه بوسیله ای میل لیست بزرگ مان و چه از طریق گروههای عضو شبكه و سایتهای مختلف پخش شده بود. بخشی از نامه های رسیده در ارتباط با كنفرانس را بزودی ترجمه میكنیم و شاید یك تصویر بهتری از دامنه استقبال كنفرانس بگیرید. بعد از آن كنفرانس چندین مصاحبه تلفنی با رسانه های معروف داشته ام و چند برنامه تلویزیون در هفته های آینده خواهم داشتم و برای دو كنفرانس دعوت شده ام تا در مورد كمپین ما صحبت كنم. این كنفرانس شروع آن مومنتومی بود كه در ابتدا از آن صحبت كردم. و اقدامات بعدی ما مكمل آن خواهد بود.
(١٠ اوت ٢٠٠٧)
سایتهای مربوطه:
www.onessn.org One School System Network
www.oneschoolsystem.org Education Equality in Ontario
www.CRIPEWEB.org Civil Rights in Public Education
www.nosharia.com
http://all4one.caAll for Ontario Non-sectarian Education
